​ 

مفاخر تویسرکان
٢ _ محمد مقیم تویسرکانی صاحب فرهنگ جعفری
سابقه ی فرهنگ نویسی در ایران به دوران ساسانیان می رسد.
فرهنگ های فارسی دری در قرن پنجم رواج یافت که از بین آن ها  «لغت فرس اسدی» مشهور است.
در قرن یازده نهضت  فرهنگ نویسی در هند رواج فراوانی یافت و دلیل این امر گسترش زبان فارسی توسط گورکانیان هند و لزوم استفاده از آثار کهن متون  بزرگ فارسی در آن سامان بود.
یکی از این فرهنگ ها که حد وسط فرهنگ های تألیف شده در هند می باشد  «فرهنگ جعفری» اثر محمد مقیم تویسرکانی است. محمد مقیم از تویسرکانی های مهاجر به هند است که ازطریق قزوین و اصفهان به دربارهای هند راه می یابد و در خدمت میرزا جعفر مشهور به آصف خان قزوینی مهاجر به هند استقبال می شود و در سال ١٠۴٠ فرهنگ خود را به نام او تألیف می کند.
در مورد زیست نامه ی محمد مقیم متاسفانه اطلاعی در دست نیست، حتی دکتر سعید حمیدیان هم که مصحح و تعلیقه نگار این فرهنگ است از کمبود آگاهی ها در باره ی  او ناراحت است و در مقدمه به فقدان منابع اشاره می کند. 
فرهنگ جعفری دارای ٨۵١٠واژه ی فارسی باستان، اوستایی، پهلوی و عربی است که بیشترین واژه ها فارسی دری است. 
محمد مقیم در مقدمه، مختصری هم در باره دستور زبان فارسی آورده است. 
ایشان بر مذهب تشیع بوده و فرهنگ را در هند تألیف کرده است. 
فرهنگ جعفری از فرهنگ های قبل از خود متأثر است و بر فرهنگ های بعد از خود هم اثر گذاشته است.

​

​