آثار فرهنگی تویسرکان _تفریحات و تفرج گاه های تویسرکان

آثار فرهنگی تویسرکان
٢۶ _تفریحات و تفرج گاه های تویسرکان
در گذشته مثل امروز، پارک و شهربازی و تله کابین و... نبود و مسافرت هم دشواری های خود را داشت، مگر زیارتی، بیماری و برای ضرورت خاص.
مردم خود محیط و ابزار تفریح را فراهم می کردند و شادی آفرین می شدند.
این تفریح ها، ویژگی های خاصی داشت که مهمترین آن ها، صفا و صمیمیت، سادگی، سالم و پر نشاط، ورزش و تحرک، دوستداری طبیعت و احترام به محیط زیست .
تفرج گاه های تویسرکان یا تفریحی، زیارتی بود یا تفریحی تنها به صورت خانوادگی یا مردانه.
تفرج گاه های زیارتی که غالباً از صبح زود جمعه یا ایام عید نوروز یا مناسبت های مختلف آغاز می شد سفر به آرامگاه حضرت حیقوق نبی (ع)، شاهزاده ناصر، شاهزید، امامزاده کوه سرابی، پیر نجم الدین روداور، امامزاده عبدالله سرکان، آرامگاه میررضی و سایر بقاع متبرکه .
تفرج گاه های تفریحی خانوادگی شامل سفر به بیشه های گزندر بالا و پایین، پل دوقلعه (پل حاج باقر)، حوض سنگی بالا و پایین(باغ سیدا) کنار رودخانه شی می لو، بهبودیه، دارستان، رودخانه ی شاه حسینی(اطراف پل قاضی)، چمن شیخ چغندر، باغ کربلایی، کمر بسته، باغ های آرتیمان و سرکان، باقریه، اطراف رودخانه ی فاران، بیشه ولی خان (بین راه گل آباد و شاهزاده ناصر)، تپه گلبادرق، تپه قلندر سیاه و...
تفرج گاه های مردانه، قهوه خانه های سطح شهر و اطراف شهر مثل بهبودیه، گزندر بالا و پایین ، چمن شیخ چغندر، و مهم تر از همه قهوه خانه های سر سوری.
دو قهوه خانه در دو طرف چشمه سوری وجود داشت با چشمه ای پر آب و خنک، درختان بید، گوج و عناب، در نزدیکی یک یخچال طبیعی دست ساز، منظره ای زیبا و با طراوت.
عصرها، مالکان قهوه خانه ها آب پاشی می کردند، گلها با طراوت می شدند، زیراندازهای رنگارنگ را پهن می کردند و با زیاد شدن جمعیت نقالان و پرده خوانان داستان های حماسی شاهنامه مثل رستم و سهراب و رستم و اسفندیار را با حرکات و آب و تاب نقل می کردند. مردان ضمن تفریح و سرگرمی با فرهنگ اصیل خود هم آشنا می شدند و اخلاق، کرم، جوانمردی، شجاعت و رادمردی را یاد می گرفتند.
در تفرج گاه های خانوادگی، بزرگ و کوچک به انواع بازی ها مثل کفش کفش، زملا زو، قژقژ، پر یا پوت،لیکه دس گر، تاب بازی، ان تی لو (الله کلنگ)، کوهنوردی، ماهیگیری، بافت و ساخت ابزارهای ترکه ای و چوبی، خانه سازی، آب بازی، مله (شنا) و... می پرداختند.
غذای آن ها هم بیشتر آبگوشت آتشی، انواع آش ها(آش بادمجان، آش قمری، رشته) و در ایام عید و سیزده بدر، رشته پلو و سایر غذاهای مرسوم بود.
کباب و مرغ و... مرسوم نبود.
سر ظهر یا هنگام عصرانه، غالباً به صاحب باغ یا همسایگان اطراف تفریح گاه کاسه ای، بشقابی از غذا به رسم محبت هدیه می دادند.
همه ی اهل خانواده باری را می بایست تا محل تفریح گاه حمل کنند.
دیگ، سماور ذغالی، سفره ی پر از نان، ظروف، خربزه و هندوانه، دوغ و ماست ، فرش یا گلیم، متکا، اسباب بازی ها و... هر کدام به تناسب نیرو و توان سهم افراد خانواده می شد.
گاه مسیرهای طولانی چند کیلومتری طی می شد اما نشاط آور بود و خستگی را می زدود، اگرچه خسته کننده بود . برخی هم از چهارپایان کمک می گرفتند.
در این اواخر ، دوچرخه، موتور، اتومبیل های عمومی (مینی بوس، وانت بار و...) مسیرها را کوتاه می کرد. اما دل ها را دور.
*. با تشکر از جناب حاج رضا حسین وزیری