آثار فرهنگی تویسرکان _ پل های قدیمی آجری تویسرکان

آثار فرهنگی تویسرکان
١٨ _پل های قدیمی آجری تویسرکان
ساختن پل گرچه امروز جزء وظاطف وزارت خانه ای است که جاده و راه می سازد، اما در گذشته افزون بر حکومت به عنوان عمل خیر و صدقه ی جاریه و موقوفه، برخی بزرگان و ثروتمندان، سر منشأ خیر می شدند یا خود به تنهایی پلی احداث می کردند، مانند قنات ها، حمام ها، مساجد، آب انبار، یخچال و...
در ایران ما، قدمت پل هایی را حتی به دوره ی ساسانیان رسانده اند و این گمانه زنی در مورد پل فرسفج هم صادق است.
پل های قدیمی اجزائی دارند :
یک _پایه های عریض و مستحکم از سنگ های سخت ، آهک و ساروج که چند متر در زمین فرو رفته تا به اصطلاح به (آزاده) بافت سخت زمین، رسیده است.
پایه غالباً چند متری هم، از کف بالا می آمد.
دو _ساخت پایه های موج شکن آجری زبانه دار (تیغه ای)
سه _زدن طاق های قوسی بنا بر وجود دهنه ها و میزان تخلیه آب
چهار _متصل کردن دو طرف دهنه به وسیله ی تیری چوبی.
هر پل، بر اساس مقدار آب، تعداد دهنه هایش متفاوت بود. بیشتر پل ها برای شکستن فشار آب، قوسی ساخته شده اند.
پل های تویسرکان قدمتی دیرینه دارند، ولی به نظر می رسد مرمت و تعمیرات آن ها مربوط به دوره ی صفویه و قاجاریه بوده باشد.
١٨_١ پل فرسفج
این پل که در گذشته ارتباط روستاهای متعدد با جاده ی کرمانشاه و مرکز شهرستان را برقرار کرده است و از مهمترین معبرهای کاروان های زیارتی عتبات بوده است اکنون جای خود را به پلی سیمانی داده است.
برخی قدمتش را به دوره ی ساسانی یا صفوی نسبت داده اند.
ظاهراً هشت یا هفت چشمه داشته ولی اکنون سه چشمه و دو دریچه از آن موجود است.
پل قوسی است و در فهرست میراث فرهنگی ملی ثبت شده است.
پل بر روی رودخانه ی قلقل رود ساخته شده که آب هفت رودخانه از هشت رودخانه ی اصلی و فصلی را شامل می شود.
١٨_٢ پل های آجری و قوسی دیگری بر روی رودخانه هایی در اطراف و اکناف شهر دیده می شود :
گزندر
شاهزید
قاضی
قلعه قاضی
دوقلعه (جعفریه)
کارخانه
کمربسته
بوجان
کرزان
اشتران
نجف آباد
آرتیمان
کهنوش
وردآورد
و...
برخی از این پل ها اکنون مورد استفاده هستند، برخی جایشان را به پل های سیمانی داده اند و بعضی از بین رفته اند. ‌